Ege’nin incisi İzmir, şehir merkezinde yer alan birçok tarihi ve doğal güzelliğin yanı sıra çevre ilçeleri ve köyleriyle de her bir metrekaresi keşfedilmeye değer güzelliklerle dolu bir il. Ödemiş ilçesine bağlı bir mahalle olan Birgi de bu güzelliklerden biri. Aslında Ödemiş’in kendisi de gezilecek bir yer. Ödemiş ilçe merkezine 10 kilometre uzaklıkta bulunan Birgi, 2021 yılında UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne eklenmiş olması ile de önemli.
Birgi Gezilecek Yerler Listesi
Tarih boyunca birçok medeniyetin egemenliği altına girmiş olan Birgi, 13 ve 14. yüzyıllarda aydınoğulları Beyliği’ne başkentlik yapmış 1426 yılında ise Osmanlı İmparatorluğu sınırlarına dahil olmuştur. Bu özellikleri ile birçok tarihi ve kültürel zenginliğe sahip olan bu güzel beldede görülmesi gereken yerleri araştırdık ve Birgi gezilecek yerler hakkında merak ettiklerinizi bir listede topladık.
- Çakırağa Konağı
Ege Bölgesi’nde ilk yapıldığı mimari üslubunu koruyan nadir konaklardan biri olan Çakırağa Konağı’nın 1761 yılında Şerif Aliağa tarafından yaptırıldığı tahmin edilmektedir. Konak 3 katlı olarak inşa edilmiştir. Konak içerisinde taşlık, mutfak, ahır, misafir bekleme odası gibi bölümler barındırmaktadır. Odalarda bulunan duvar ve tavan süslemeleri ile ahşap oymacılık görülmeye değerdir. Uzun yıllar boyunca harap olmuş şekilde kalan konak 1977 yılında restorasyona alınmış ve 1993 yılında restorasyonu tamamlanmıştır. Konak şu anda müze olarak hizmet vermektedir.
- Kadılar Paşazade Konağı
toplamda 7 odası bulunan Kadılar Paşazade Konağı, geçirdiği restorasyon sonucunda butik otel olarak hizmet vermektedir. Odaların içerisinde bulunan şömine, ocaklık, ahşap zemin ve tavan kaplamaları geleneksel Birgi evlerinin nostaljik hissini yaşamanız açısından harika bir deneyim olacaktır. Manzaralı terası ve muhteşem bahçesi ile Birgi’nin köy hayatını yansıtan bu konak aynı zamanda en iyi yöresel kahvaltıyı yapabileceğiniz mekanlardan biri.
- Sandıkoğlu Konağı
Çakırağa Konağı kadar gösterişli olmasa da Türk konut mimarlığının en özgün örneklerinden biri olan Sandıkoğlu Konağı 19. yüzyılın ilk yarısında inşa edilmiştir. Üst katının duvarlarında hayali İstanbul manzarası resmi bulunan konak Osmanlı sivil mimarinin de en güzel örneklerinden biri olarak karşımıza çıkmaktadır.
- Aydınoğlu Mehmet Bey Camii
Halk arasında bilinen ismiyle Ulu Camii, 1313 yılında Aydınoğulları Beyliği’nin kurucusu Mehmet Bey tarafından yaptırılmıştır. Anadolu Beylikler Dönemi’nden kalma en eski camilerden biri olması nedeniyle de önemli bir yapı. Aynı zamanda Selçuklu mimarisinin tipik özelliklerini taşıyan cami, çinilerle kaplı minaresi, çinili mihrabı ve ceviz ağacından yapılmış minberi ile mutlaka görülmesi gereken eserlerden biri.
- İmam-ı Birgivi Medresesi
II. Selim’in hocası Ataullah Efendi tarafından yaptırılan medrese aynı zamanda Ataullah Efendi Medresesi olarak da biliniyor. 1500’lü yıllara uzanan tarihi ile döneminin eğitim yuvası olan medrese günümüzde el sanatları atölyesi olarak hizmet veriyor.
- Demirli Mağaza
Birgi içerisindeki erken dönem Osmanlı eserlerinden biri olan Demir Mağaza, dikdörtgen planlı ve tonozlu bir yapıdır. Derviş Ağa Camii’nin hemen yanında yer alan mağaza, bölgede meşhur olan ipek dokumacılığı ile üretilmiş ipek şallar ve peştemaller satıyor. Hediyeli olarak bu ürünlerden almak isterseniz Demirli Mağaza’ya kesinlikle göz atmalısınız.
- Ümmü Sultan Türbesi
Aydınoğlu Mehmet Bey’in kız kardeşi Sultan Şah için 1310 tarihinde yaptırılmış olan türbe, İzmir Birgi beldesinin en eski yapılarından biridir. Altıgen planlı inşa edilmiş türbenin üzeri kubbe ile örtülüdür. Son yıllarda yapılan restorasyonlarda özgün tarzını büyük ölçüde kaybetmiş olan türbe içerisinde buraya sonradan konulduğu düşünülen bir mezar da bulunmaktadır.
- Tarihi Meydan Kahvesi
Birgi’nin meydanında yer alan Tarihi Meydan Kahvesi küçük ve şirin bir kahvehane. Buraya geldiğinizde mutlaka oturup çay/kahve içmelisiniz. Bu tarihi kahvenin spesyallerinden biri olan buz gibi nar suyu sıcak yaz günlerinde kurtarıcınız olacak. ayrıca Ödemiş’in meşhur kar helvasını da yine bu kahvede tadabilirsiniz. Ayrıca buradan ev yapımı reçeller, yöreye özgü kuru meyveler, zeytin sabunları ve burada üretilmiş kestanelerden satın alabilirsiniz.
- Eski Birgi Evi
Tarihi Birgi Evleri bu beldenin en fazla turist çeken yerlerinden biri. Kendine özgü bir mimariye sahip olan evlerden bir tanesi diğerlerine göre daha farklı bir yapıda. Çakırağa Konağı’nın aşağısında yer alan Eski Birgi Evi, Ödemişli bir iç mimar tarafından restore edilmiştir ve farklı yapısı hemen dikkat çekmektedir. Şimdilerde çalışma ofisi olarak kullanılan binada fotoğraf çekmenin yasak olduğunu hatırlatalım.
- Aydınoğlu Hamamı
Hakkında kesin bilgilere ulaşılamamış olsa da 1312’de Aydınoğlu Mehmet Bey tarafından yaptırılan Ulu Camii ile aynı dönemde inşa edildiği tahmin edilmektedir. Bilinen tüm hamamlar gibi 3 bölümden oluşan Aydınoğlu Hamamı muhteşem mimarisi ile görenleri kendine hayran bırakıyor.
- Karaoğlu Camii
Osmanlı mimarisinin en önemli eserlerinden biri olan bu cami, 1762 yılından beri hizmet vermektedir. Bir büyük ve 3 küçük kubbeden oluşan cami mermerden yapılmış mimbere mihraba sahip.Yapıldığı günden bugüne yalnızca 2 kez onarılmış olan cami bugün ziyarete ve ibadete açıktır.
- Birgi Kalesi ve Surları
17. yüzyılın başlarına gelene kadar etrafının surlarla çevrili bir kent olduğu düşünülen Birgi, Celali İsyani bastırıldığında, Osmanlılar tarafından önlem amaçlı yer yer yıktırılmıştır. Zaman içerisinde surların yüzey taşları bina yapımlarında kullanılmış ve pek çok kısmı toprak altında kalmıştır. Kale içindeki şehir anlamını taşıyan Birgi için kale ve surlar önemli bir değerdir. Surların olduğu alanda şimdilerde tarımsal faaliyetler yürütülmektedir. Alandan çok sayıda porselen parça çıkmış olmasına rağmen henüz detaylı arkeolojik bir çalışma başlatılmamıştır.
Birgi, görülecek yerleri kadar efsane lezzetleri ile de mutlaka ziyaret edilmesi gereken yerlerin başında geliyor. Öncelikle söylememiz gerekiyor ki her ne kadar birçok kişi tarafından bilinmiyor olsa da Birgi Köyü Türkiye’nin en büyük kestane üretim merkezlerinden biri. Bu nedenle yolunuz buraya düştüğünde bu harika kestaneleri tatmalısınız. Yine köye gelmişken nefis bir köy kahvaltısı yapmayı da ihmal etmemelisiniz. Birgi’nin yöreye özgü diğer lezzetleri ise, Töngül Pidesi, Oğlak Güveci, Tahinli Baklava ve Ödemiş Köftesi olarak sayılabilir.
Birgi’nin konaklama alternatifleri de otantik ve yöreye özgü izler taşıyan birçok konak ve pansiyondan oluşuyor.
Birgi’ye nasıl gidilir diye soranlarınız varsa onu da hemen söyleyelim; oldukça merkezi bir konumda bulunan Birgi Köyü’ne toplu taşıma araçlarıyla İzmir Ödemiş’ten 20 dakikada ulaşmanız mümkün. Özel aracınız ile de İzmir – Torbalı – Ödemiş yönüne doğru ilerleyerek Birgi’ye ulaşabilirsiniz. Adnan Menderes Havalimanına 100 kilometre mesafede bulunan Birgi’ye havayolu ile de ulaşmanız mümkün. Havalimanına indikten sonra özel aracınızla ya da kiralık araçlarla yaklaşık 1,5 saatte Birgi’ye ulaşmış olabilirsiniz.
İzmir’den Birgi Köyü’ne gitmek isteyenler ise 123 kilometrelik bir yolculuk yaparak yaklaşık 2 saat gibi bir sürede varış noktalarına ulaşabilirler.
Birgi’de Çekilen Dizi ve Filmler
Son olarak Birgi Köyü ile ilgili sanatsal bir bilgi de verelim. Doğal güzellikleri nedeniyle film setlerinin ve yönetmenlerin vazgeçilmez yerleri arasında olan Birgi Köyünde film ve dizi çekimi de yapıldı. “Unutursam Fısılda”, “Tatar Ramazan” ve “Görevimiz Tatil” gibi filmlerin setine ev sahipliği yapmıştır. Bu bilgiden sonra bu filmleri tekrar bir gezgin gözü ile izleyebilir veya köye gittiğinizde izlediğiniz filmleri gözünüzde canlandırarak bu mekanları gezebilirsiniz.
