İnsan doğası gereği sürekli sürekli merak eder ve merak ettiği şeyi öğrenmeye çalışır. Dünya üzerinde öyle yerler var ki kaşifler ayak basmadan geri dönmüş. Gangkhar Puensum Dağı insan ayağı basmamış dünya üzerindeki nadir bölgeler arasında yer alıyor.
Gangkhar Puensum 7570 metre yüksekliği ile dünyanın en yüksek 40 zirvesi arasında yer alıyor. Keşfedilmeyi Bekleyen Gangkhar Puensum dağı, dünyanın en yüksek tırmanılmamış dağı olma özelliğindedir.
Doğu Himalayalar’da yer alan yer alan zirve Bhutan’ın en yüksek dağıdır. Everest Dağı’nın en yüksek Zirvesi bile birçok insan defalarca başarıyla tırmanıldı. Fakat Gangkhar Puensum dağına halen insanlar tarafından ayak basılmadı. Yazımızda Gangkhar Puensum dağı hakkında bilinen gerçekleri toplu halde bulabilirsiniz.
Gangkhar Puensum Nerededir?
Bhutan’da yer alan Gangkhar Puensum dağı Tibet sınırına oldukça yakın. Bhutan ve Tibet arasındaki kesin sınır çizgisine sürekli itiraz ediliyor. Çin haritalarında dağın zirvesi neredeyse iki ülkenin tam sınırında bulunuyor. Diğer kaynaklar ise dağı bütünüyle Butan’a ait gösteriyor.
Gangkhar Puensum Dağı Tırmanma Girişimleri
Bhutan’ın en yüksek dağı olan Gangkhar Puensum, 7570 metre yüksekliktedir. Dağın 2990 metrenin üzerindeki çıkıntısı bulunuyor. Bhutan Krallığı 1983 yılında dağı tırmanmaya açmış. 1985 ve 1986 yılları arasında dört tırmanma denemesi yapılmış ve başarısız olmuş.
Bhutan dilinde Gangkhar Phuentsum, “Üç Manevi Kardeşlerin Beyaz Zirvesi” anlamına gelir. Tam anlamıyla, “Üç Kardeşin Dağı”dır. Gangkar Punsum veya Gankar Punzum isimleri ile de bilinen dağın yüksekliği ilk defa 1922 yılında ölçülmüş. Farklı yerlerden farklı yüksekliklerde ölçülen Gangkhar Phuentsum dağına ilk tırmanmaya çalışan ekip dağın yerini bulamamış. Tamamen Bhutan içinde yer alan dağı ölçme girişimleri Tibet tarafından da yapılmaya çalışılmış. İki ülke aynı dağı farklı şekillerde haritalamış.
1998 yılında Japon dağcı kaşifleri Çin Dağcılık Birliği’nden, Gangkhar Phuentsum’a tırmanmak için izin almışlar. Çin ve Bhutan arasında oluşan siyasi gerginlik yüzünden tırmanma iptal edilmiş. 1999 yılında ekip Tibet’ten yola çıkarak Gangkhar Puensum’un ek zirvesi, Liankang Kangri’ye (7535 metre) tırmanmış. Keşif ekibinin raporu, Gangkhar Puensum zirvesi, 7.570 metre ile “Butan’daki en yüksek zirve” olduğunu göstermiş.
Gangkhar Puensum’a Tırmanmak Yasaklandı
Orta Asya’nın küçük ülkesi Bhutan’da yer alan Gangkhar Puensum, gelecek nesillere insan ayağı basılmayan dağ olarak aktarılacak. Dağların kutsal ruhların meskeni olarak kabul edildiği Bhutan’da 1994 yılından sonra 6000 metreden yükseğe tırmanmayı yasakladı. Böylece, Gangkhar Puensum Dağı, keşfedilmemiş ve hiç keşfedilmeyecek hale geldi. Bu dağ hakkında en ilginç olanı zirveyi keşfetmeye karar veren ilk keşif ekiplerinden birinin dağı hiç bulamaması.
Gangkhar Puensum’un Ülkesi Bhutan
Doğu Himalayalar’da yer alan Bhutan, 20. Yüzyılın ortalarına kadar dışa kapalı olarak yaşamış. Kültürel zenginliklerini koruyarak devam ettiren ülke, geleneklerinin devamlılığı için turist sayısını sınırlı tutmaya çalışıyor. Sınırlı tutmak derken belli sayıya gibi anlaşılmasın. Belli şartları karşılayan turistlerin ancak turlarla ülkeye giriş yapmasına izin veriyor. Giriş çıkışların kontrollü olduğu ülkeye sadece ulusal havayolu şirketi ile girilebiliyor.
Muhteşem doğaya sahip ülkenin %70’i ormanlardan oluşuyor. Bhutan’da orman alanlarının ülke topraklarının %60’ın altına düşmesi kanunen yasak.
Budizm 8. yüzyılda Padmasambhava tarafından ilk olarak Bhutan’da tanıtıldı. Çoğu Budist olan ülkenin %74,7’si Vajrayana Budizmi, % 22,6’sı Hinduizm’ e inanıyor. Budizm’in öğretilerinden biri olan “tüm canlı hayata saygı duymak” ülkede vejetaryenliği arttırmış. Bhutan’da dini kutlamalar, festivaller tüm halkın katıldığı sosyal etkinlik olmuş. Ülkede düzenlenen festival ve etkinliklerin genellikle doğaya sevgi, doğadan gelenlere saygı ve Budizm kökenlidir. Bhutan’da kutlanan festivallerin çoğu, Budist Tanrıları, azizleri olan Padmasambhava ve Guru Rinpoche’ye adanmıştır. Ülkede Himalaya ortamında kutlanan 25’den fazla festival bulunuyor.
Her yıl Kasım ayında düzenlenen “Siyah Boyunlu Turna Festivali” doğaya saygı için yapılan kutlamalardandır. Bu festivalde kuşların Bhutan’a göçlerini ve onları korumak için düzenleniyor.
Gangkhar Puensum Tre (Üç Dağ Kardeş Festivali)
Bhutan’da Gangkhar Phuentsum Dağı, ülkenin zengin tarihinin ve kültürünün önemli kısmının kaynağı olarak kabul ediliyor. Ülkedeki bu kutsal üç zirve için düzenlenen Gangkhar Phuentsum Trek, genellikle Ekim ayında yapılıyor. Gangkhar Phuentsum Dağı üç büyük Bhutan nehri olan Kuru Chu, Chamkhar Chu ve Mangde Chu’nun doğduğu yerdir.
Yerel anlatılara göre, üç nehir Gangkhar Phuentsum’un buzullarından ilk kez aşağı akarken yarış yapmaya karar verdiler. Ancak Chamkhar, “okyanusa gitmek için acelesi olmadığını, yoldaki güzel manzaraların tadını çıkarmak istediğini” söylemiş ve yarışa katılmamış. Bumthang Vadisi’nin bu nedenle geniş ve sakinliğe sahipmiş. Trongsa ve Lhuntse vadilerinin ise dik ve dar olmasının nedeni ise hızlı olmalarıymış.
Gangkhar Phuentsum Trek festivalinde, buzul nehirlerinin rotasını takip ederek Gangkhar Phuentsum’un izin verilen noktasına kadar yürünüyor. İki haftadan fazla süren festivalde birçok etkinlik yapılabiliyor.
Gangkhar Puensum’la Birlikte Neler Görebilirsiniz?
Işıltılı Gangkhar Puensum’u görebilmeniz için Bhutan’ı ziyaret etmelisiniz. Çevrenizde Himayalara gizlenmiş Bhutan’ı ilk ziyaret eden siz olabilirsiniz. Bu ziyaretinizde Paro, Thimphu ve Punakha gibi Bhutan büyük şehirlerini gezebilirsiniz. Budist rahip ve keşişlerin yaşamlarını inceleyebilirsiniz. Tapınakların neden zirvelerde yer aldığını öğrenebilirsiniz. Yükseklerde yer alan tapınaklara dini yürüyüşler yapabilirsiniz.
Mutluluk Bakanlığı olan ülkenin yerel halkını tanıma fırsatı bulabilirsiniz. Köylülerin nasıl yaşadığını gözlemleyebilir yeni lezzetleri tadabilirsiniz.
- Taktsang Monastery (Tiger’s Nest)
Ülkenin en popüler manastırı olan Taktsang Manastırını Bhutan ziyaretinizde görebilirsiniz. Söylentiye göre Guru Rinpoche bir kaplan sırtında bu tepeye gelerek meditasyon yapmış. Paro vadisinden 1000 metre yükseklikteki manastırı ziyaret için oldukça uzun yürüyüş yapmanız gerekiyor.
- Büyük Buddha Heykeli
Kuenselphodrang Doğa Parkı’ndaki (Buddha Dordenma Statue) Büyük Budha Heykelini görebilirsiniz. Bronzdan yapılan 51,5 metre yüksekliğindeki Budha’nın içinde 120’den fazla küçük Buda bulunuyor.
- Punakha Dzong
Büyük Mutluluk veya Saadet Sarayı anlamına gelen Punakha Dzong’u ziyaret edebilirsiniz. Punakha Dzong Butan’daki ikinci en eski ve ikinci en büyük bina kompleksidir. Dzong’un içinde güzel oymalı ahşap işleri ve renkli tablolar bulunuyor. Eşsiz duvar resimlerine sahip “yaz sütunlu salon” kendi kadar muhteşem manzaraya sahip.
- Dochula Pass (Dochula Geçidi)
Dochula geçidi, Thimphu ve Punakha arasında yer alan güzel bir dağ geçididir. Butan’ın en yaşlı Kraliçesi dördüncü Kralı onurlandırmak için Dochula geçidine 108 anıt inşa ettirmiş. 2003 yılında Assamlı isyancılara karşı verilen savaşta hayatını kaybedenler için hazırlanan anıt 2004 yılında dini ayinlerle kutsanmış.
Keşfedilmeyi bekleyen, ama keşfedilmeyecek Gangkhar Puensum dağını görmek isterseniz, özgürlükler ülkesi Bhutan’ı ziyaret etmelisiniz. Sigara içmenin yasak olduğu ülkede sağlık hizmetlerinin ve eğitimin bedava. Bhutan birçok tapınağı, festivali, mutlu insanları ile dünyanın görülmeye değer yerleri arasında bulunuyor.
Gangkhar Puensum’u Görmek İçin Ne Yapmalısınız?
Yönetimi 2007’de Meşrutiyetin ilan edilmesiyle birlikte Meşruti Monarşi olan ülkeye Hindistan üzerinden ulaşım sağlayabilirsiniz. Türkiye’den Delhi ya da Mumbai’ye uçabilirsiniz. Ülkenin tek uluslararası havaalanı olan Paro’ya gelebilirsiniz. Paro’ya, Druk Air veya Bhutan Airlines kullanarak gelebiliyorsunuz
Ülkeye kültürü ve doğal hayatı koruyabilmek için devlet politikası olarak yüksek getirili; ama az sayıda turist alıyorlar. Bunun için belirlenen belli bir rakam yok. Sadece turistlerin kaldıkları gün başına turizm şirketlerine bir miktar para yatırmaları gerekiyor. Bu işlemi sadece Bhutan’da bulunan yetkili bir turizm firması seçenekleri ile yapabilirsiniz.
