Pasaport yeniletme işlemi, daha önce bir pasaport sahibi olup da pasaportunun süresinin dolması, sınır dışı edilme, çalınma, kaybetme gibi durumlar oluştuğunda yeniden pasaport sahibi olmak isteyenlerin yaptığı işlem oluyor. Pasaportunuzu yeniletebilmek için gerekli evrakları şöyle sıralayabiliyoruz:
- Kimlik kartınız, nüfus cüzdanınız ya da geçici kimlik belgeniz
- Son altı ayda çektirilmiş 1 adet biyometrik fotoğraf
- Varsa eski pasaportunuz
- 18 yaşından küçükler veya kısıtlı kimseler için muvafakatname
- Pasaport defter ve harç bedelinin ödendiğine dair dekont ya da makbuz (bu zorunlu değildir ancak evrakın yanınızda olması olası problemlere karşı bir önlem oluyor)
- Öğrenci pasaportu alınacaksa öğrenci belgesi (öğrenci pasaportlarında pasaport harçları ödenmiyor sadece pasaport defter bedeli ödeniyor)
Pasaport Nedir ve Türleri Nelerdir?
Pasaport, yurt dışı seyahatlerinizde kimlik kartınız yerine geçen ve vizeleriniz ile gittiğiniz ülkelerin kaydedildiği bir evrak niteliği taşıyor. İçerisinde kimlik bilgileriniz ile biyometrik fotoğrafınızın yer aldığı pasaportlarınız olmadan yurt dışına çıkamıyorsunuz. Pasaport çeşitleri, meslekler ve aile bağlarına göre vatandaşlara veriliyor. 5682 sayılı Pasaport Kanunu’ndaki 12. maddeye göre Dışişleri Bakanlığınca vatandaşlara verilebilen dört çeşit pasaport bulunuyor. Bunlar;
Umuma Mahsus Pasaport (Bordo Pasaport): Pasaport başvurusunda bulunup, evrakları tam olan her vatandaşa veriliyor bordo pasaportlar.
Hususi Pasaport (Yeşil Pasaport): Yeşil pasaportlar; Türkiye Cumhuriyeti adına kamuda çalışan tüm memurlar ve bu memurların ailelerine, yakınlık derecelerine göre veriliyor. Yeşil pasaport sahibi kimselerin bazı ülkelere vizesiz girip çıkma gibi avantajları oluyor. Peki kimler yeşil pasaport sahibi olabilir, derseniz; TBMM üyeleri, eski bakanlar, kamu çalışanları ve bunların ailelerindeki kişilere yakınlık derecesine göre yeşil pasaport veriliyor.
Hizmet Pasaportu (Gri Pasaport): Yurt dışında Türkiye Cumhuriyeti’ni temsil edecek ve Türkiye Cumhuriyeti adına görev alacak kimselere veriliyor. Gri pasaport sahipleri aynı yeşil pasaport sahipleri gibi bazı ayrıcalıklara sahip oluyor. Bazı ülkelere vizesiz giriş çıkış hakkı bu avantajlar içerisinde yer alıyor.
Diplomatik Pasaport (Siyah Pasaport): Diplomatlara, resmi yurt dışı seyahatlerinde, kongre ve konferans gibi etkinliklere katılacaklarında ya da yurt dışında herhangi bir göreve gideceklerinde veriliyor. Siyah pasaport Dışişleri Bakanlığınca bakanlar, TBMM üyeleri, kamuda üst düzey görevde bulunan memurlara veriliyor.
Dışişleri Bakanlığı tarafından verilen bu dört pasaport dışında iki pasaport daha bulunuyor. Bunlar:
Geçici Pasaport (Pembe Pasaport): Türk vatandaşlarına, yurt dışı temsilciklerince verilen bu pembe pasaport, pasaportların kaybolması, yurt dışındayken süresi dolması, sınır dışı edilme gibi durumların oluşması halinde veriliyor. Türk vatandaşlarının ülkemize ya da yaşadığı ülkeye dönebilmesi için verilen bu pasaportlara 1 ay süre veriliyor.
Yabancılara Mahsus Pasaport: Göç İdaresi Genel Müdürlüğünce yabancı kimselere ülkelerine dönmeleri için veriliyor.
Bir pasaport çeşidi olmasa da sadece 25 yaş altındaki öğrencilere mahsus bir pasaport bulunuyor. Bu öğrenci pasaportu bordo pasaportun bir çeşidi.
Öğrenci Pasaportu: Öğrencilik hayatı devam eden 25 yaş altı vatandaşlara verilen ayrıcalıklı bir pasaport olarak biliniyor. Milli Eğitim Bakanlığı bünyesindeki kreşlere giden öğrenciler dahil, tüm öğrenciler bu pasaporttan yararlanabiliyor. 18 yaş altı öğrencilerin bu pasaportu alabilmeleri için anne ve baba muvafakatnamesi gerekiyor. Reşit olmamış öğrencilerin bu işlem için velisi ile beraber başvuru yapması gerekiyor. Öğrenci pasaportu aslında bir bordo pasaport niteliği taşıyor. Öğrenci pasaportunu bordo pasaporttan ayıran en temel özelliği; öğrenci pasaportlarından pasaport harç bedelinin alınmaması oluyor. Öğrencinin yurt dışına çıkış amacının bir önemi olmuyor bu pasaportu alırken. Bu kural 2016 senesinde 6663 sayılı kanunla düzenleniyor.
Öğrenci pasaportu almak için öncelikle internet üzerinden pasaport randevusu oluşturmanız gerekiyor. Randevu oluştururken almak istediğiniz pasaport çeşidi size sorulacak sorular arasında yer alıyor. Ancak bu listede öğrenci pasaportu bulunmuyor, yukarıda da bahsettiğimiz gibi öğrenci pasaportu, bir bordo pasaport çeşidi olduğundan; bordo pasaport seçeneğini seçmeniz gerekiyor. Randevuyu oluşturduğunuz tarih ve saatte seçtiğiniz nüfus müdürlüğüne gerekli evraklarınızla giderek pasaport başvurunuzu tamamlayabilirsiniz. Başvuru tarihinden itibaren 7 iş günü içinde öğrenci pasaportu elinize ulaşmış oluyor. Bir ufak hatırlatma yapalım; uçak biletinizi pasaportunuz elinize geçtikten sonra alırsanız bir mağduriyet yaşamamış olursunuz.
Öğrenci pasaportu almak için gerekli evraklar; kimlik kartınız ya da nüfus cüzdanınızın aslı, 1 tane son 6 ay içinde çekilmiş biyometrik fotoğraf, öğrenci belgesi, varsa eski pasaport ve pasaport defter bedelini ödediğinize dair makbuz ya da dekont.
Yurt Dışında İken Pasaport Yenilemesi Nasıl Yapılır ve Gerekli Evraklar Nelerdir?
Yurt dışında ne için olursanız olun; eğitim, iş, gezi veya ikameti yurt dışında olan vatandaşlar için Türkiye Cumhuriyeti’nin yurt dışı temsilciliklerinden (konsolosluk) pasaport yeniletme işlemi yapabiliyorsunuz. Türkiye’de bu pasaport yeniletme işlemi için detaylar biraz daha fazlayken, yurt dışında daha kolay ilerliyor süreç. Pasaport defter ve pasaport harç bedelleri de Türkiye’dekinden daha uygun oluyor. Pasaport teslim tarihleri biraz daha fazla zaman alıyor. Bu süre 15 iş gününü bulabiliyor. Pasaport harç ve defter bedellerini ödemek için Türkiye’de farklı seçenekler mevcutken, yurt dışında başvuru için konsolosluğa gittiğinizde orada ödeme yapabiliyorsunuz.
Türkiye’de pasaport için önceden randevu oluşturmanız gerekiyor, bu işlem yurt dışında da uygulanıyor. Bir farkla. Pasaport randevusu için gitmek istediğiniz konsolosluğun internet sitesine girerek pasaport randevusu oluşturuyorsunuz. Size bir randevu tarihi ve saati veriliyor. Randevu tarihi geldiğinde seçtiğiniz konsolosluğa giderek, orada pasaport bedellerini ödeyerek resmi pasaport başvurusunda bulunabiliyorsunuz.
Yurt Dışında Pasaport Yeniletmek İçin Gerekli Evraklar
Yurt dışında belirli sebeplerle pasaportunuzu yeniletmeniz gerekebiliyor. Türkiye’de olduğu gibi bu işlem için bazı evraklara ihtiyacınız oluyor. Bunlar;
- Kimlik kartınız, nüfus cüzdanınız ya da geçici kimlik belgeniz
- Son 6 ay içerisinde çekilmiş 1 tane biyometrik fotoğraf
- Reşit olmayanların (18 yaşından küçükler ya da kısıtlılar) pasaport başvurusunda anne ve baba muvafakatnamesi
- Varsa eski pasaportunuz
- Eğitim için yurt dışında olanlar ya da öğrenci pasaportuyla yurt dışına çıkanlar için geçerli öğrenci belgesi
- Yurt dışında eğitim görenler için orda eğitim aldıklarına dair belge
- Pasaport harç ve defter bedelleri için bir miktar para
Pasaport Başvurusundan Önce ya da Pasaport Yeniletme Başvurusundan Önce Dikkat Etmeniz Gerekenler
- Başvuru için gerekli belgelerinizin eksiksiz bir şekilde başvuru dosyanızda olduğundan emin olunuz.
- Nüfus cüzdanı ya da kimlik kartınızın güncel olması gerekiyor. Eğer güncel değilse başvurulardan önce kimliğinizi güncel hale getirmelisiniz.
- Kimlik kartı veya nüfus cüzdanınızdaki fotoğrafınızın size benzediğinden emin olun. Yani yakın bir tarihte çekilmiş bir fotoğrafınız olması gerekiyor.
- Pasaport randevusu aldıktan sonra pasaport harç ve defter bedellerini anlaşmalı banka ya da yönetmelikte belirtilen kurumlardan ödeyerek makbuz ya da dekontlarınızı başvuru evraklarınız yanına eklemelisiniz. Makbuz ya da başvuru için önemli bir evrak olmamakla beraber yanınızda olmasında fayda var. Oluşabilecek problemlere karşı önlem amaçlı yanınızda bulundurmalısınız.
- Yurt dışı seyahatinizi yakın bir tarihte planladıysanız pasaport işlemlerinin süresi ve pasaport teslim süresini göz önüne almanız gerekiyor. Pasaport başvuru işlemleriniz tamamlandıktan sonraki 7 iş günü içinde pasaportunuz size teslim ediliyor. Uçak bileti alma işlemini pasaportunuz elinize geçtikten sonraya bırakırsanız, oluşabilecek mağduriyetlerin önüne geçmiş olursunuz.
